Owocowa radość

Lubię się cieszyć. Zawodowo i prywatnie.

Chyba każdy lubi. Dziś już wszystko mamy w wersji „na wesoło”. Większość gazet zamieszcza na ostatnich stronach degustacyjną porcję dowcipów, które – aby nie zostać sucharem – są mocno namaczane. Sami Wiecie w Czym. Chociaż jeden sitcom w ramówce musi być obowiązkowo, a raz na dwa miechy puścić należy maraton – peleton – kabareton. Publika chce fanu.

„Kabarety”

W mediach królują programy rozrywkowe, mając za podwładnych coraz mniej wymagających widzów. Nie płacę – nie wymagam. Popularne kabarety wołają o sarkastyczne epitety, a inteligentna satyra na niszowych polach tyra. Osobiście bardzo cenię dobrą satyrę, jako najskuteczniejszy środek perswazji do torowania myślenia na większych obszarach. Jednak popularny poziom skeczy… to się leczy. Ale ludzie chcą się cieszyć, więc idą się pośmiać.

Śmiech to jeszcze nie radość. A że radości brakuje, to się wszędzie dzisiaj czuje.

Radość to nie fun

W Biblii radości nie brakuje i to ponad 400 razy. Często pojawia się dość radykalnie, jak w listach Pawła. Do Tesaloniczan pisze:

„Zawsze się radujcie”.

Do Galacjan:

„Radujcie się zawsze w Panu, jeszcze raz powtarzam: radujcie się”.

Taka radość wydaje się mocno niezależna od okoliczności. Nie wynika z chwilowego żartu sytuacyjnego, nie towarzyszy wybuchowo trzeciemu sezonowi „Przyjaciół” na Comic Center. Więcej! Ma towarzyszyć nawet prześladowaniom i innym sytuacjom, w których powinny dominować zupełnie przeciwne emocje. Myślę, że radość jest niedoceniana jako duchowe zaplecze właśnie przez to, że kojarzy się z płytką rozrywką. A przecież jest objawem znacznie głębszych zanurzeń.

Dzieci naturalnie dążą do radości. Jest ich naturalnym stanem, z którego wytrąca je głód, senność, nieprzewinięta fizjologia, strach, złość czy nuda. Uczą się życia, samodzielnego zaspokajania swoich potrzeb, żeby cieszyć się tym życiem coraz bardziej.

Bycie radosnym, inaczej: szczęśliwym, wydaje się bazowym instynktem człowieka. To, co jest źródłem radości jest akceptowane i pożądane. Nad nią nie da się mieć pełni kontroli, stąd w dorosłym życiu tak wielki problem z jej odczuwaniem mają osoby, które chcą mieć wszystko pod kontrolą. Bo kontrola nie wpuści ducha wolności, który radości nierozerwalnie towarzyszy.

Ale skoro padło „duch”, to wróćmy do Biblii.

Owoce

Paweł napisał ważną rzecz we wspomnianym już liście do Galatów: wypisał owoce Ducha Świętego. Na pierwszym miejscu zestawienia jest oczywiście, forever and ever, miłość! Chrześcijański must-have i know-how, globalne love, mniej lub bardziej kolorowe. Ale już na drugim miejscu wymieniona jest radość.

I co, przypadek? Dlaczego nie wiara i nadzieja z topowej trójki, ale właśnie ona, ta iskra bogów z hymnu Schillera? Radość wyprzedza cierpliwość, łagodność, dobroć, wytrwałość, opanowanie, wierność, a nawet pokój. Oczywiście te wszystkie owoce tworzą razem harmonię smaków, pasują w każdym zestawieniu, ale jakoś ta radość najmniej duchowo się ludziom kojarzy. Bo inne owoce to takie powiedzmy… cnoty, nie? No, powiedzmy. Ale radość jakaś taka bardziej… głupkowata się wydaje.

Przegląd owoców

Bardzo lubię określenie „owoce”. Bo przecież i liście w roślinach są pożyteczne, herbatę można zaparzyć i tak ładnie jest, jak jest zielono. I nawet gałęzie się przydają, kiedy zimno. I biurko do kompa, przy którym siedzę można było z nich zrobić. Ale tylko owoc ma w sobie ziarno. Znaczy: jest życiodajny. Bo może się rozmnażać i to nie jest mały iloczyn. A świat umiera od przetworzonej żywności i bezpestkowych owoców, więc częstujmy ile się da. A jest czym!

Weźmy taką łagodność. Rozumianą nie jako nieśmiałość i nie tylko jako skromność, ale jak jakiś rodzaj wolności od nerwowej impulsywności, od reagowania – nawet sprawiedliwego – okiem za oko. Zaraz obok: cierpliwość – zanikająca sztuka poświęcania czemuś lub komuś czasu i uwagi. A uprzejmość? Kiedy robimy swoje, ale nie tylko do poziomu „OK”. Wychylając się zza jego równej krawędzi możemy usypać małą górkę z życzliwości wobec drugiej osoby i wdzięczności za wspólne chwile. I oby był w nich pokój, przepiękna zdolność do nieeskalowania konfliktów, do mądrego zachęcania innych, żeby zakręcili rury z oliwą, gdy stoimy przed świeżo tlącym się ogniem. Przydaje się do tego w kooperacji wstrzemięźliwość, czyli inaczej: opanowanie. To trzeźwe, nieemocjonalne ocenianie sytuacji, nie zatracanie się. Jego wspaniałym skutkiem ubocznym jest ochrona przed wpadaniem w nałogi. Nie mniej wspaniałe efekty przynosi wierność. Zwłaszcza w małym. Daje wytrwałość w postanowieniach, zwłaszcza wtedy, kiedy jest trudno. Jest aktywatorem znoszenia przeciwności, co współcześnie wydaje się już heroizmem jakimś. Podobnie jak dobroć – wyrozumiała służba. Bycie dostępnym, dbanie o innych.

No a radość? Co ona wnosi? Co w sobie nosi?

Po co jest radość?

Psalm 89:16-18 mówi:

„Szczęśliwy lud, który umie się cieszyć. Tacy zawsze chodzą w świetle Twego oblicza. Imieniem Twoim cieszą się nieustannie i wysławiają Twoją sprawiedliwość. Bo Ty jesteś ich pięknem i mocą, dzięki Twojej dobroci wzrasta nasza siła.”

A list do Rzymian 14:17:

„Królestwo Boże – to nie sprawa jedzenia i picia; jego istota – to sprawiedliwość, pokój i radość, którą daje Duch Święty.”

Mocne, co? Już z samych tych przykładów, a jest ich naprawdę sporo, wynika, że to jest jakaś totalna sprawa! Stały element życia, wewnętrznego i zewnętrznego, zawierający w sobie całą świadomość dokonań Boga wobec mnie. To nośnik wdzięczności za Jego robotę. To też substancja konserwująca inne owoce. Bez radości prześladowanie zamienia się w strach i zwątpienie. Bez głębokiego jej zakorzenienia chyba tak naprawdę trudno kochać innych ludzi! Można okazywać im uprzejmość i cierpliwość, ale bez radości będą tylko kulturą osobistą, a nie miłością.

Zaskoczyło mnie odkrycie, jak fundamentalna w życiu z Bogiem jest duchowa radość. W Ewangelii Jana,w 15 rozdziale Jezus opowiada uczniom, jakie bajery ich czekają dzięki Niemu i że mogą w zasadzie z wielu z nich korzystać już teraz. W końcu pada:

„To wam powiedziałem, aby radość moja w was była i aby radość wasza była pełna”.

Pełna radość nie potrzebuje troszczenia się o tyle spraw, które zżerają w człowieku żywotność. Pełna radość buduje wiarę, bo cieszy się z samej możliwości zaufania. Jest niezwykle samowystarczalna i dlatego chroni człowieka w trudnych momentach. A na końcu wszystkie kłopoty i tak przeminą. I zostanie wtedy sama radość, na wieki wieków, amen.

Zatem warto inwestować w radość. No bo Abraham się cieszył, Dawid się radował, Jezus się uśmiechał – Biblia poleca!